ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ (ΜΕΡΟΣ A')

Τι είναι Ψυχολογία;
· Η επιστημονική μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
· Η επιστημονική μελέτη των αισθηματικών και νοητικών διαδικασιών.

Που βρίσκεται η ψυχή;
Η ψυχή και τα διάφορα προγράμματά της βρίσκονται διάσπαρτα στον εγκέφαλο. Στο κεντρικό μέρος του εγκεφάλου και συγκεκριμένα στον υποθάλαμο και την υπόφυση βρίσκονται τα ζωτικά μέρη που ελέγχουν την ανάπτυξη, την αναπαραγωγή, τη βιολογική και συναισθηματική ισορροπία, τη ζωή.

Η Ανατομία του Εγκεφάλου
Στον εγκέφαλο εδρεύουν όλα τα είδη συμπεριφοράς. Τα ζωτικά μέρη όπως τα ένστικτα, οι κεντρικές ορμόνες για ανάπτυξη και ωρίμανση, ο έλεγχος ζωτικών οργάνων, η επεξεργασία των αισθήσεων, η μνήμη και τα αισθήματα βρίσκονται στο κέντρο του εγκεφάλου.

Υπόφυση
κεντρική ορμόνη που ελέγχει την βιολογική ωρίμανση και ανάπτυξη, την εγκυμοσύνη, τον έμμηνο κύκλο, το θηλασμό, την παραγωγή σπέρματος, το γήρας, το θάνατο. Ενεργοποιεί όλους τους αδένες ανάλογα με τη χρονική περίοδο, τη συναισθηματική κατάσταση, τις απαιτήσεις του οργανισμού. Στην εφηβεία ενεργοποιεί τους αναπαραγωγικούς αδένες (ωοθήκες, όρχεις), στον τοκετό ενεργοποιεί την παραγωγή γάλακτος, στην ενηλικίωση ενεργοποιεί το γήρας και το θάνατο. Στο θυμό ενεργοποιεί την αδρεναλίνη, ενισχύει την καρδιά, διαστέλλει τα αγγεία, κλπ.

Υποθάλαμος
κεντρικό μέρος του εγκεφάλου που ελέγχει τα αισθήματα και την ψυχοσωματική ισορροπία.

Εξωτερικός φλοιός
Αποτελείται από διάφορα μέρη διάσπαρτα γύρω από το κεντρικό μέρος του εγκεφάλου. Στον εξωτερικό φλοιό βρίσκονται η σκέψη, η λογική, οι αισθήσεις, η κίνηση, η φαντασία, η αντίληψη, η μάθηση, η ηθική, η πειθαρχία, κλπ.

Επικοινωνία εξωτερικού και κεντρικού εγκεφάλου
Όλα τα μέρη του εγκεφάλου επικοινωνούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας το νευρικό σύστημα. Η λογική και τα αισθήματα πρέπει να βρίσκονται σε μια σταθερή ισορροπία διαφορετικά ο άνθρωπος αναπτύσσει προβλήματα συμπεριφοράς.

Ψυχοπάθεια
Όταν ένα αίσθημα ή ένστικτο του κεντρικού εγκεφάλου δεν ελέγχεται από το λογικό μέρος του εξωτερικού εγκεφάλου τότε ο άνθρωπος συμπεριφέρεται ζημιογόνα προς τους άλλους, ανήθικα, παράνομα, παρορμητικά, όπως π.χ. ο ψυχοπαθής.

Νευροπάθεια
Όταν το λογικό μέρος ελέγχει υπέρμετρα τα ένστικτα και αισθήματα τότε ο άνθρωπος συμπεριφέρεται ζημιογόνα προς τον εαυτό του, πχ κατάθλιψη, νεύρωση.

Ο εγκέφαλος χωρίζεται σε δύο ημισφαίρια:
Στο αριστερό όπου εδράζονται η ομιλία, γραφή, λογική, μαθηματικά. Χρησιμοποιούν πιο πολύ οι άντρες. Στο δεξί ημισφαίριο εδράζονται οι τέχνες, η φαντασία, τα αισθήματα. Χρησιμοποιείται πιο πολύ από γυναίκες.


Η Συνείδηση
Το ψυχολογικό υλικό στον εγκέφαλο σε μια δεδομένη στιγμή. Το σύνολο των γνώσεων, αισθημάτων, αντιλήψεων, εμπειριών και κοινωνικών πληροφοριών που υπάρχουν στην ψυχή σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Δίνει ταυτότητα στον άνθρωπο ανάλογα με την κοινωνική αγωγή. Ελέγχει τη συμπεριφορά.

Περιεχόμενα της συνείδησης
Μνήμη, σκέψη, αισθήματα, αποφάσεις, δράση, αντίδραση, πεποιθήσεις, στάσεις, αξίες, πόθοι και ανάγκες

Το ασυνείδητο
Χρησιμοποιείται για την αποθήκευση ανεκπλήρωτων αναγκών, δυσάρεστων αναμνήσεων, και κρυφών πόθων. Οδηγεί στη δημιουργία ονείρων και απωθημένων

Αλλαγές στη συνείδηση
Η συνείδηση αλλάζει στις πιο κάτω περιπτώσεις:
· ύπνος
· ύπνωση
· διαλογισμός
· σχιζοφρένεια
· ψυχοδραστικές ουσίες

Ψυχοδραστικές ουσίες
· Επηρεάζουν σοβαρά τη συνείδηση
· Δημιουργούν φυσική και ψυχική εξάρτηση, εθισμό και αντοχή (tolerance).

Εθισμός
σημαίνει ότι ο οργανισμός συνηθίζει και αναπτύσσει ανοχή στην ουσία γι’ αυτό και χρειάζεται όπως αυξηθεί η ποσότητά της για να έχει την ίδια επίδραση. Η επίδραση στον οργανισμό διαρκεί στην αρχή 1-2 ώρες και με τη μακροχρόνια χρήση μερικά μόνο λεπτά ακόμη κι αν αυξηθεί η δόση. Υπερβολική και χρόνια χρήση αυτών των ουσιών μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές ψυχικές διαταραχές παρόμοιες με σοβαρής μορφής σχιζοφρένια και το θάνατο.

Εξάρτηση
σημαίνει ότι ο χρήστης δεν μπορεί να ζήσει χωρίς την ουσία αυτή στον οργανισμό του γι' αυτό και αναπτύσσει

Στερητικά συμπτώματα
όπως εμετούς, διάρροιες, ζάλη, ρίγος, πόνους σε όλο το σώμα, εφίδρωση, ταραχή, ανησυχία, πανικό, παραλήρημα κ.ά. Μόλις ο χρήστης πάρει τη δόση του τα στερητικά συμπτώματα αποχωρούν.


Tα ναρκωτικά
Είναι τα παράγωγα του όπιου. Το όπιο παράγεται από κόκκινο λουλούδι (παπαρούνα) και τα παράγωγά του μορφίνη και ηρωίνη. Η ηρωίνη είναι η πιο ισχυρή και διαδεδομένη σε σχέση με τη μορφίνη. Δημιουργούν εθισμό και έντονη ψυχολογική και φυσιολογική εξάρτηση με τα πιο σοβαρά στερητικά συμπτώματα. Λειτουργούν ως ισχυρά παυσίπονα του φυσικού και ψυχικού πόνου, επιφέρουν ψυχική ηρεμία, ευφορία, ευχαρίστηση, λήθη, ύπνο και ηδονή που μπορεί να φτάσει το επίπεδο του σεξουαλικού οργασμού όταν γίνεται ενδοφλέβια. Χρήστες ναρκωτικών είναι συνήθως νέοι που υποφέρουν από σοβαρή κατάθλιψη.

Τα βαρβιτουρικά
Διαδεδομένα ηρεμιστικά, αντιαγχωτικά φάρμακα τα οποία παίρνουν σήμερα εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μέσα από ιατρικές συνταγές. Προκαλούν χαλάρωση του μυϊκού και νευρικού συστήματος, ηρεμία και ύπνο. Χρήστες βαρβιτουρικών είναι συνήθως άνθρωποι με έντονη και αγχώδη ζωή, φιλόδοξοι και ανασφαλείς, νευρωτικοί που δεν μπορούν να ηρεμήσουν, να χαλαρώσουν και να κοιμηθούν.

Οι αμφεταμίνες
Δημιουργούν τόνωση και διέγερση του μυϊκού και νευρικού συστήματος. Κρατούν το άτομο ζωηρό, ξύπνιο και ακούραστο, και του επιτρέπουν να λειτουργήσει σε κατάσταση πέραν του κανονικού. Κατά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, εκατομμύρια στρατιώτες χρησιμοποιούσαν αμφεταμίνες για να κρατηθούν ξύπνιοι. Χρησιμοποιούνται από άτομα που δουλεύουν σε νυχτερινές εργασίες, φοιτητές στις εξετάσεις και αθλητές για να αυξήσουν την απόδοσή τους. Χρησιμοποιούνται στην ιατρική ως αντικαταθλιπτικά, για λόγους δίαιτας και υπνηλίας.

Η κοκαΐνη
Επιφέρει μια κατάσταση ευχάριστης κατάστασης, γαλήνης και ευφορίας. Επίσης, οδηγεί στην υπερκινητικότητα, στην ψυχική τόνωση και την έντονη σεξουαλική διέγερση. Χρήστες κοκαΐνης είναι συνήθως άτομα που υποφέρουν από μελαγχολία, απογοήτευση, σεξουαλική στέρηση και κατάθλιψη. Οι περισσότεροι από αυτούς ανήκουν σε ανώτερες και εύπορες οικογένειες, λόγω του ότι η κοκαΐνη είναι πανάκριβη ουσία. Η ουσία αυτή δημιουργεί στερητικά συμπτώματα όπως της ηρωίνης.

Τα παραισθησιογόνα
Επιφέρουν διαστολή του νου που επηρεάζει τις αισθήσεις (όραση, ακοή, όσφρηση, αφή, γεύση) κι έτσι δημιουργεί παραισθήσεις στους χρήστες, δηλαδή το άτομο μπορεί να βλέπει ή να ακούει κάτι που δεν υπάρχει ή με διαφορετικό ή παράξενο τρόπο. Τα χρησιμοποιούν καλλιτέχνες για να εμπνευστούν και άτομα με ψυχολογικά προβλήματα για φυγή. Αυτά είναι το LSD, PCP, Psilocydin, Mescaline.

Μαριχουάνα και χασίς
Ελαφρά παραισθησιογόνα και προέρχονται από φύλλα χόρτου, όπως και στην περίπτωση του οπίου και της κοκαΐνης. Προκαλούν ευχάριστη διάθεση, κέφι και διέγερση των αισθήσεων γι’ αυτό και οι χρήστες νιώθουν πιο εύγευστο το φαγητό, πιο έντονα τα χρώματα, πιο μελωδική τη μουσική και πιο ηδονικό το φιλί και το σεξ. Τα στερητικά συμπτώματα δεν είναι σοβαρά σε σύγκριση με τα υπόλοιπα. Οι χρήστες είναι συνήθως νέοι που επηρεάζονται από την επίδραση της παρέας. Οι ουσίες αυτές δε χρησιμοποιούνται τόσο ατομικά αλλά ομαδικά για περισσότερη αίσθηση.

Το αλκοόλ
Χρησιμοποιείται ευρέως ως ψυχικό παυσίπονο και τονωτικό ή και υπνωτικό. Στην αρχή προκαλεί διέγερση (ψυχική, φυσική, σεξουαλική). Ακολουθεί χαλάρωση και μείωση της συνείδησης (αυτοελέγχου). Οδηγεί στην αντικοινωνική και αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, τη βία στην οικογένεια, τα ατυχήματα στους δρόμους, κ.ά. Συνδέεται με τη νυχτερινή ψυχαγωγία, τη διασκέδαση και την πορνεία. Αναπτύσσει εθιστικές διαταραχές με σοβαρά στερητικά συμπτώματα παρόμοια με τα ναρκωτικά και την κοκαΐνη.